حمل و نقل دریایی را می توان یکی از قدیمی‌ترین، ارزان‌ترین شیوه های جابه‌جایی کالا و مسافر دانست. هر نوع حمل و نقلی که از طریق راه های آبی صورت گیرد، حمل و نقل دریایی یا آبی نام دارد. حال ممکن است، حمل کالا مد نظر باشد یا مسافر. حمل و نقل دریایی، علی رغم همه مزایایی که دارد، با محدودیت‌هایی نیز مواجه است. برای آشنایی بیشتر با اصول، ویژگی‌ها، مزایا و معایب این روش حمل و نقل،از شما دعوت می کنیم تا انتهای این مطلب از شرکت ترخیص کالا صباغی زاده همراه ما باشید.
حمل و نقل دریایی چیست؟
جهت معرفی بهتر صنعت بین المللی مورد بحث باید گفت، از آنجا که بخش قابل توجهی از وسعت کره زمین را اقیانوس‌ها و دریاهای پهناور در بر گرفته است، استفاده از حمل و نقل دریایی از زمان های بسیار دور رایج بوده و باعث افزایش ارتباط بین کشورها و قاره های جهان گشته است.
امروزه صنعت حمل و نقل دریایی، نقش مهمی در تجارت، اقتصاد و حتی تبادل فرهنگی میان کشورهای مختلف دنیا ایفا می کند. امکان حمل بارهای حجیم و سنگین، هزینه کمتر در مقایسه با سایر روش‌های حمل‌ونقل و کمک به حفاظت از محیط زیست از مهم‌ترین امتیازات صنعت مذکور به شمار می روند.
مزایا و معایب حمل و نقل آبی
حمل و نقل آبی، مزایای زیادی دارد که باعث می شود، همواره به عنوان یکی از بهترین روش‌های حمل‌ونقل بین المللی از آن یاد شود؛ اما بسیاری از افراد سؤال می کنند که استفاده از حمل و نقل دریایی چه محدودیت هایی دارد؟ در این بخش قصد داریم، به مزایا و معایب صنعت معرفی شده بپردازیم.
مزایای حمل و نقل دریایی
- امکان ارسال بارهای حجیم و سنگین به فواصل دور
- هر رقم کالایی را می توان با کشتی‌های باربری حمل نمود.
- هزینه حمل و نقل دریایی به خصوص برای حجم زیادی بار و مقاصد دوردست، مناسب است.
- کاهش مصرف سوخت و پیشگیری از نشر گازهای گلخانه ای مضر در محیط زیست
- امکان انتقال کالاها به نقاط دوردست، بدون محدودیت جغرافیایی
- امکان جابه‌جایی مسافر
- کاهش چشمگیر ترافیک جاده ای و هوایی
- راحتی بارگیری و تخلیه با توجه به تنوع کشتی‌ها و مجهز بودن آنها
- ایمنی بالا
معایب حمل و نقل دریایی
- طولانی بودن مسیرهای آبی و کندی حمل و نقل دریایی، ممکن است، برای برخی کالاهای فوری مشکل ایجاد کرده و باعث شود که دیر به مقصد برسند.
- تأخیر در حمل و نقل آبی یا زمان بندی نادرست می‌تواند، موجب تحمیل هزینه اضافه به صاحب کالا گردد.
- گازهای زائد و زباله‌های پالایش نشده کشتی ها، ممکن است، موجب آلودگی دریا شود.
- احتمال سرقت بار یا اقدام تروریستی علیه کشتی‌های باربری
- در صورتی که کشتی از نظر ساختاری، ایراد داشته باشد، ممکن است، موجب وارد آمدن خسارت به بار یا افراد حاضر در کشتی گردد.
- شرایط آب و هوایی بر مسیر کشتی ها تاثیر می گذارد.
- گاهی اوقات تغییر آب و هوا و خروش موج ها، موجب حوادث دریایی شده، به بار و مسافران خسارت وارد می آید.
- ورود کشتی باربری به بنادر کوچک و آب های نه چندان عمیق، با دشواری‌هایی رو به روست.
- استفاده کشتی‌ها از نفت و سوخت‌های فسیلی
برای ترخیص لوازم خانگی از گمرک بدون جریمه و در کوتاه ترین زمان می توانید از مشاوران صباغی زاده راهنمایی بگیرید.
شرایط حمل و نقل دریایی
حمل و نقل دریایی انواع مختلفی دارد و با توجه به شرایط گوناگون از روش‌های مختلفی بهره می برد. در این راستا باید نیازهای تجارت خود را سنجیده و فاکتورهای مختلفی را در نظر بگیرید. در ادامه برخی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر انتخاب روش حمل و نقل آبی توضیح داده شده‌اند.
نوع بار
نوع و ماهیت کالاهایی که بار کشتی می شوند، یکی از فاکتورهای تعیین کننده شیوه حمل و نقل محسوب می شود؛ مثلاً کالاهای خشکی مثل مواد معدنی با کشتی‌های معمولی جابه‌جا می گردند؛ اما برای حمل مایع و گاز باید از کشتی‌های تخصصی استفاده کرد.
مسیر حمل و نقل
یکی دیگر از مواردی که در هنگام حمل و نقل دریایی باید انتخاب گردد، مسیر است. مسیر محل و نقل بر حسب فاصله بین مبدأ و مقصد، زمانی که برای رساندن بار در اختیار داریم، وضعیت جغرافیایی و هزینه‌ها انتخاب می شود.
نوع کشتی
نوع کشتی و تعداد آن بر اساس نوع کالا، حجم و وزن بار تعیین می گردد.
هزینه ها
یکی از موارد بر انتخاب روش حمل و نقل، هزینه‌های آن است. به طور کلی حمل دریایی، پرهزینه‌تر از حمل‌ونقل زمینی و ارزان تر از حمل هوایی می باشد. معمولاً استفاده از کشتی برای بارهای حجیم و فواصل طولانی، مقرون به صرفه تر است.
انواع روش های حمل و نقل دریایی
برخی افراد تصور می کنند که انواع حمل و نقل دریایی، صرفاً از نظر مدل و ظرفیت کشتی با هم فرق دارند؛ در حالی که این روش‌های مختلف حمل و نقل آبی از نظر نوع بار و نحوه بارگیری نیز با هم فرق دارند. این روش ها در ادامه معرفی شده اند.
حمل و نقل کانتینری
در این شیوه، کالاها در داخل کانتینرهایی قرار می گیرند و سپس کانتینرها با کشتی حمل می شوند. راحتی کار بارگیری و تخلیه، همچنین ایمنی بالا، مهم ترین مزایای این روش به شمار می روند.
حمل و نقل بالک
حمل و نقل بالکی در نقطه مقابل حمل و نقل کانتینری قرار دارد؛ یعنی در این روش از کانتینر استفاده نمی‌کنند. کشتی های بالکی، ظرفیت بالایی برای جای دادن بار در خود دارند و اقتصادی ترین وسایل نقلیه آبی محسوب می شوند. حمل و نقل بالک، برای محصولاتی مانند مواد غذایی، مواد معدنی نفت، گاز و زغال سنگ به کار می رود.
حمل و نقل محموله خارج از گیج (OOG)
حمل و نقل دریایی محموله‌های حجیم و غیرقابل جدا شدن مانند ماشین‌آلات و سازه‌ها.
حمل و نقل مایعات
برخی کشتی‌ها مخصوص حمل مایعات طراحی می شوند. این کشتی‌ها، دارای تانک‌های ایمنی هستند که از مایعات محافظت می‌کنند. نفت گاز مایع و مواد شیمیایی از جمله محصولاتی هستند که با کشتی‌های مذکور حمل می شوند.
حمل و نقل قایق های کوچک و جنگلی (Ro-Ro Shipping)
قایق‌ها و کشتی‌های جنگلی به راهروی ویژه بارگیری و تخلیه، مجهز هستند. این راهرو امکان بارگیری و تخلیه آسان را برای وسایل نقلیه زمینی (مثلاً کامیون) فراهم می کند.
حمل و نقل بارهای خطرناک
برای حمل و نقل مواد رادیو اکتیو، مواد شیمیایی خطرناک و به طور کلی کالاهای زیان بار باید یک سری اقدامات ایمنی انجام داد؛ همچنین این کالاها تحت قوانین خاصی جابه‌جا می شوند.
روش کراس استافینگ
روش کراس استافینگ به این صورت است که کانتینر از یک کشتی به کشتی دیگر منتقل می شود. گاهی اوقات نیز شاهد انتقال بار بین کانتینرها می باشیم.
روش چارترینگ
گاهی اوقات به علت حجم زیاد بار، عدم بسته بندی خاص و مواردی از این قبیل، کشتی باربری را کاملاً اجاره می کنند. به این کار، چارترینگ یا اجاره کامل کشتی گفته می شود.
روش ترانسشیپ
در این روش، بار از طریق راه آبی به بندری نزدیک به کشور مقصد حمل می گردد و از آنجا به شیوه دیگری (زمینی یا هوایی) به مقصد فرستاده می شود. روش ترانسشیپ، زمانی به کار می رود که کشور مبدأ یا مقصد به آب‌های آزاد دسترسی نداشته باشد؛ همچنین این روش را برای بارهای دارای چند مقصد استفاده می کنند.
روش گروپاژ
مواقعی پیش می آید که میزان کالا به حد استاندارد یک کانتینر نمی رسد. در این زمان‌ها از روش گروپاژ برای حمل بار استفاده می کنند. در این روش کالاهای شما در کنار کالاهای بازرگانان دیگر قرار می گیرند؛ البته قرار دادن کالاها اصول دارد و عموماً گروه‌های مشابه را در یک طبقه قرار می دهند.
در روش گروپاژ، شرکت حمل و نقل، صاحب کالا محسوب می شود. حمل کالاها در کنار بار سایر بازرگانان، موجب کاهش هزینه ها می گردد؛ به همین دلیل گروپاژ را ارزان ترین شیوه حمل و نقل می دانند.
انواع کشتی در حمل و نقل دریایی
- کشتی‌های کانتینربر: این کشتی های کانتینربر برای حمل کانتینرهای استاندارد هستند و با جرثقیل‌های خاص بارگیری و تخلیه می شوند.
- کشتی‌های فله بر: حمل کالاهای فله‌ای و بدون بسته بندی از طریق کشتی‌های فله بر انجام می شود. مانند محصولات صنعتی، معدنی و کشاورزی
- کشتی‌های تانکر نفتی: از این کشتی برای حمل نفت خام استفاده می شود.
- کشتی‌های حمل گاز: این کشتی تکنولوژی پیشرفته‌تر از تانکرهای نفتی دارد و از دو دسته کشتی‌های حمل گاز مایع (LNG) و کشتی‌های حمل گاز پترولم (LPG) تشکیل می شود.
- کشتی‌های یخچال‌دار: برای حمل غذا و مواد خوراکی و مجهز به 3 تا 5 سردخانه است.
- کشتی‌های Ro-Ro: برای حمل انواع وسیله نقلیه است و نقش مهمی در صنعت حمل و نقل ماشین آلات دارد مانند حمل اتوبوس، کامیون، ماشین آلات کشاورزی، انواع خودرو، هواپیما و غیره
- کشتی‌های دام بر: از این کشتی برای حمل و نقل حیوانات زنده استفاده می شود و فضایی برای تغذیه حیوانات دارد.
- کشتی‌های چند منظوره: این کشتی ها پیشرفته‌تر از سایر کشتی‌های باربری هستند و برای حمل چوب، فولاد، رول‌های کاغذی، مصالح ساختمانی و … استفاده می شود.
- کشتی‌های مسافربری: برای حمل مسافر و در شرایط خاص برای حمل نیروهای نظامی (کشتی‌های ناو) استفاده می شود.
اصول حمل و نقل دریایی
حمل و نقل با کشتی، قوانین، اصول و اصطلاحاتی دارد که کلیه فعالان تجارت بین المللی باید با آن آشنا باشند. به خصوص کسانی که به هر علت، حمل و نقل دریایی برای آنها مناسب است. در این قسمت از مقاله، اصطلاحات اصلی صنعت فوق را توضیح می دهیم.
بار کامل کانتینر (FCL)
بارهایی که تمام حجم یک کانتینر کوچک یا بزرگ را اشغال کرده و فضای اضافه ای باقی نمی گذارند.
بار کمتر از کانتینر (LCL)
بارهای کم حجمی که کانتینر را پر نمی کنند. این بارها احتمالاً در کنار بارهای مشابه درون یک کانتینر قرار می گیرند.
بارنامه دریایی (B/L)
سندی است که اطلاعاتی از قبیل، ویژگی‌های کالا، شرکت حمل و نقل، مبدأ، مقصد، تاریخ ارسال و تحویل بار در آن درج می شوند. این سند را بعد از بارگیری کشتی به صاحب بار تحویل می دهند.
دموراژ
در صورتی که کانتیتر بیشتر از مهلت مقرر از بندر ترخیص نشود، خسارت این تأخیر باید توسط صاحب کالا پرداخت شود.
بارفرابر(شرکت فورواردر)
اصطلاح بارفرابر یا واسطه حمل و نقل به شرکتی اطلاق می گردد که نقش واسطه را ایفا نموده و کالاها را به مقصد ارسال می کنند. کارهایی از قبیل حمل کالا، بیمه ترانزیت، بسته بندی، خدمات گمرکی و ترخیص توسط بارفرابر انجام می شوند.
زمان تخمینی ورود (ETA)
زمان پیش بینی شده برای ورود کشتی به مقصد.
زمان تخمینی خروج (ETD)
زمان پیش بینی شده برای خروج کشتی باری از بندر مبدأ.
سی‌اند اف
به عنوان یکی از فاکتورهای مهم حمل و نقل دریایی، به بررسی نرخ و هزینه حمل بار با کشتی می‌پردازد.
سیف
سیف یکی از اصطلاحات مهم حمل ونقل به معنی پرداخت حق بیمه کالاهایی است که از طریق دریا حمل می‌شود.
فوب
به معنی تحویل بار به فروشنده از روی عرشه کشتی است که در این حالت شرکت حمل هیچ مسئولیتی در قبال بار بعد از تحویل به فروشنده نخواهد داشت.
فاس
یکی از اصطلاحات حمل و نقل دریایی است که به معنای تحویل بار در کنار اسکله است، و بعد از تحویل، تمام مسئولیت بار به عهده خریدار خواهد بود.
هزینه حمل بار با کشتی
هزینه حمل بار با کشتی به عوامل مختلفی بستگی دارد و به طور دقیق قابل محاسبه نیست. نوع بار، نوع کانتینر، هزینه‌های جابه‌جایی و گمرکی، نوع قرارداد، شیوه حمل، عوارض بنادر، نوع بسته‌بندی، تشریفات گمرکی، انبارداری، بیمه و بارگیری از جمله مواردی هستند که در هزینه حمل و نقل بار کشتی در نظر گرفته می شوند.
حمل و نقل دریایی با بازرگانی صباغی زاده
حمل و نقل دریایی، اصول و قواعد خاص خود را دارد. به تبع این مسئله از قوانین ویژه ای نیز پیروی می کند. در واقع هر کس که قصد انتخاب این روش حمل و نقل را دارد، باید تشخیص دهد که چه نوع شیوه بارگیری و کدام کشتی برای کالاهای وی مناسب است؛ علاوه بر این مقررات مربوط به حمل و نقل بین المللی و ترخیص کالا مدام تغییر می کنند.
بازرگانی صباغی زاده، سابقه درخشانی در زمینه حمل و نقل کالاهای گوناگون، همچنین واردات، صادرات و ترخیص کالا دارد. کارشناسان این مجموعه به شما کمک می کنند که بهترین روش حمل و نقل دریایی را انتخاب کرده، بدون وارد آمدن خسارت و متحمل شدن هزینه اضافه، کالاهای مد نظر خود را جابه‌جا نمایید.