صادارت یا واردات هر کالایی، مشروط به عبور آن از گمرک است. برای عبور از این مرحله نیز باید یک سری مراحل اداری را گذراند و مدارکی را تحویل داد. بدون شک اظهارنامه گمرکی، مهم ترین سندی است که باید ارائه گردد؛ چرا که در زمان ورود کالا به گمرک، صاحب کالا باید محصول خود را معرفی کند و این کار به واسطه اظهارنامه انجام می گیرد.
جهت آشنایی بیشتر با اظهارنامه گمرکی، اهمیت و نحوه تنظیم آن پیشنهاد می کنیم، قسمت های آتی نوشتار را با دقت مطالعه کنید.
تعریف کاملی از اظهارنامه گمرکی
در یک تعریف ساده، می توان اظهارنامه گمرکی را مدرک یا سندی دانست که در آن ماهیت کالای وارداتی یا صادراتی مشخص شده و کلیه اطلاعات مربوط به محصول در آن درج شده اند؛ به عبارت دیگر اظهارنامه گمرکی، نوعی تعهد حقوقی برای صاحب کالا به شمار می رود.
در مورد اهمیت تنظیم و ارائه صحیح اظهارنامه گمرکی، همین نکته کافی است که بر اساس ماده 59 قانون گمرک، کالا در صورتی مورد پذیرش گمرکی قرار می گیرد که اظهارنامه آن توسط مأمورین گمرک، تحویل گرفته شده باشد.
طبق این قانون، صدور مجوز ترخیص کالا نیز مشروط به داشتن اظهارنامه گمرکی است. در واقع جز در موارد بسیار خاص، انجام هر گونه عملیات گمرکی به اظهارنامه کتبی نیاز دارد.
مسئولیت ارائه اظهارنامه گمرکی به عهده چه کسی است؟
جهت آشنایی بیشتر با مفهوم اظهارنامه گمرکی، لازم است، این نکته را بیان کنیم که مسئولیت تکمیل و ارائه این سند بر عهده صاحب کالا یا نماینده قانونی وی است. در واقع اگر شخصی بجز صاحب کالا، اظهارنامه را تحویل دهد، باید سندی مبنی بر داشتن وکالت یا نمایندگی از طرف صاحب کالا را نیز ضمیمه کند.
ناگفته نماند، در شرایطی که ترخیص کالا در تهران توسط دلال گمرک انجام می شود، باز هم باید اظهارنامه گمرکی به همراه سایر اسناد مورد نیاز ارائه گردد. در هر حال صاحب کالا، وکیل، نماینده یا دلال باید اطلاعات مربوط به محصول را با صداقت کامل و به صورت دقیق درج کند، تا مشمول جریمه های گمرکی نشود.
مدارک لازم برای ثبت اظهارنامه گمرکی
برای ثبت و تکمیل اظهارنامه گمرکی به یک سری مدارک نیاز داریم که برخی از آنها در زیر آمده اند:
- بارنامه
- ترخیصیه
- کارت بازرگانی معتبر یا کپی آن
- بیمه نامه
- گواهی مبداء
- مجوزهای قانونی
- فاکتور یا پیش فاکتور کالا
- پکینگ لیست
- مجوز ثبت سفارش
- کاتالوگ کالا
- مجوز صادرات یا واردات
- پروانه بهره برداری
- وکالت نامه رسمی و معتبر
- اعلامیه تأمین ارز
- مجوزهای مربوط به کالا (مثلاً گواهی بهداشتی)
مهم ترین موارد مندرج در اظهارنامه گمرکی
قبل از پرداختن به چگونگی تکمیل و نحوه محاسبات اظهارنامه گمرکی، به ذکر برخی از مهم ترین مواردی می پردازیم که باید در اظهارنامه درج شوند:
- مشخصات گمرک مبداء و مقصد
- تاریخ و زمان ثبت کالا
- اظهارنامه، برای واردات کالاست یا صادرات آن
- شرح کالا
- شرکت تولیدکننده کالا
- شرکت واردکننده
- کشور مبداء و مقصد
- اطلاعات مربوط به صادرکننده کالا و تحویل گیرنده آن
- موارد مربوط به شرایط تحویل کالا از جمله محل تخلیه
- روش حمل و نقل
- اطلاعات مربوط به وسیله حمل و نقل (ملیت و …)
- وزن محصول و تعداد آن
- ارزش کالا
- نام مسئول تسویه مالی
- اطلاعات بانکی
آموزش تنظیم اظهارنامه گمرکی
خوشبختانه در حال حاضر برای تنظیم اظهارنامه گمرکی، نیاز نیست که صاحب کالا حتماً به صورت حضوری به گمرک مراجعه کند. کافی است، به سایت اظهارنامه گمرکی مراجعه، از طریق سامانه epl، اطلاعات لازم را وارد نموده و مدارک خود را ارسال کنید.
مهم ترین نکته ای که باید در خصوص چگونگی تنظیم اظهارنامه گمرکی بیان کرد، وارد کردن اطلاعات صحیح است. در این صورت مابقی مراحل کار به راحتی انجام می شوند. این مراحل در ادامه ذکر شده اند.
- پس از تنظیم اظهارنامه گمرکی الکترونیکی، شرکت واردکننده یا صادرکننده، اطلاعات مربوط به کالا، همچنین قیمت آن را در اظهارنامه درج می کند.
- پس از پذیرش اظهارنامه در گمرک، نوبت به مرحله ارزیابی می رسد. برای ارزیابی اظهارنامه، باید کالا وارد یکی از مسیرهای گمرکی شود و مورد بررسی فیزیکی قرار گیرد.
- پس از بررسی اظهارنامه و تطبیق اطلاعات آن با وضعیت کالا، اظهارنامه توسط ارزیاب مربوطه امضاء می گردد. رئیس سیستم ارزیابی نیز باید این سند را امضاء کند.
- اظهارنامه به همراه فیش بانکی به صندوق فرستاده می شود. مبلغ فیش با مبلغ مندرج در اظهارنامه مطابقت داده می شود.
- فیش بانکی از اظهارنامه و سایر مدارک جدا می گردد.
- اگر در مراحل قبل، مشکلی به وجود نیامده و اظهارنامه تأیید گردد، موارد مبنی بر تایید اطلاعات در آن درج می شوند و کارهای لازم برای چاپ پروانه گمرکی انجام می شود.
- مسئول صندوق، پروانه گمرکی را مهر و امضاء می کند؛ همچنین شماره آن را در دفتر ثبت می نماید.
- صاحب کالا، پروانه گمرکی را دریافت کرده و بابت آن رسید ارائه می دهد.
- ترخیص کالا از گمرک انجام می گیرد.
نمونه اظهارنامه گمرکی
جهت آموزش بهتر تکمیل اظهارنامه گمرکی، نمونه ای از این سند را در اینجا آورده ایم. به طور کلی از آنجا که اظهارنامه، وظیفه معرفی کامل کالا را بر عهده دارد، در وارد کردن اطلاعات باید حوصله به خرج داد؛ کلیه موارد مربوطه را وارد کرد و توضیحات لازم را ارائه داد.
7 نکته مهم در رابطه با تنظیم اظهارنامه گمرکی
در پایان لازم است، چند نکته مهم را درباره نحوه تنظیم اظهارنامه گمرکی بیان کنیم:
1.بخش اعظم عوارض گمرکی و تعرفه ها بر اساس اظهارنامه تعیین می گردند. توجه کنید، در صورتی که هر یک از اطلاعات وارد شده در اظهارنامه با وضعیت کالا تفاوت داشته باشد، صاحب کالا جریمه می شود. مثلاً یکی از مواردی که مشمول جریمه سنگین می گردد، این است که تعرفه کالای دیگری (مغایر با محموله وارداتی) درج شود.
2.فراموش نکنید که قبل از هر چیز وضعیت اظهارنامه را از نظر صادرات یا واردات کالا، تعیین کنید؛ زیرا برخی موارد مندرج در سامانه، برای این دو متفاوت هستند. از طرفی در صورت بروز چنین اشتباهی، احتمالاً به دردسر خواهید افتاد.
3.در وارد کردن کدها، نهایت دقت را به خرج دهید.
4.توجه داشته باشید که اظهارنامه گمرکی، حداکثر باید در 4 برگ تنظیم شود.
5.حتماً شرایط تحویل بار را مطابق قوانین اینک و ترمز بیان کنید.
6.شیوه حمل کالا باید در اظهارنامه تعیین شود.
7.دقت کنید، تعداد، وزن، تعرفه و ارزش کالا را به درستی درج نمایید.
تنظیم اظهارنامه گمرکی با کمک شرکت بازرگانی صباغی زاده
در این نوشتار، تلاش کردیم، اهمیت اظهارنامه گمرکی و مهم ترین نکات مربوط به تنظیم آن را بیان کنیم. در صورتی که در هر مرحله از کار (ثبت، پذیرش، ترخیص و …) با مشکل مواجه شدید یا نیاز به راهنمایی داشتید، می توانید از بازرگانی صباغی زاده کمک بگیرید.
لازم به توضیح است که شرکت ترخیص کالا صباغی زاده، بیش از 60 سال سابقه فعالیت در حوزه واردات، صادرات، ترخیص کالا و کلیه خدمات بازرگانی دارد. این شرکت از کارشناسان خبره و نیروهای متخصص بهره می برد، کلیه مشکلات و اختلافات گمرکی شما را حل می کند؛ همچنین با کمک این مجموعه، کمترین هزینه را بابت واردات یا صادرات کالا، متحمل خواهید شد.
